Türkiye'deki tarikat gerçeği çatı iddianamede
Genelkurmay karargâhında 15 Temmuz'da yaşananlara yönelik hazırlanan “çatı iddianame”de sadece o geceye dönük detaylar, deliller değil, tarikat/cemaat yapılanmalarına dair ayrıntılar da yer alıyor.
Turan Salcı
Genelkurmay karargâhında 15 Temmuz'da yaşananlara yönelik hazırlanan “çatı iddianame”de sadece o geceye dönük detaylar, deliller değil, tarikat/cemaat yapılanmalarına dair ayrıntılar da yer alıyor. Prof. Dr. Hasan Onat'ın “Türkiye'de Cemaatler ve Kimlik” adlı makalesinden alıntılanan bilgiler, FETÖ üzerinden Türkiye'deki tarikat/cemaat yapılanmasının toplum üzerindeki etkilerine dair detayları gün yüzüne çıkarıyor.
İddianamenin giriş bölümünde sorunun temelinde eskiye oranla zayıflayan aile ve akrabalık ilişkilerinin var olduğuna da dikkat çekilerek şöyle deniliyor: “Türkiye'de cemaatler, tutunacak dal arayan insanlar için bir tür sığınak işlevi görmektedir. Güven, insanın en temel gereksinimlerinden birisidir. Her insan, her zaman, kendisini güven içinde hissedeceği bir ortamda olmak ister. Aile ve akrabalık ilişkilerinin zayıflamasıyla oluşan güven boşluğu devlet tarafından da doldurulamayınca, bu işe cemaatler sahip çıkmıştır.”
CEMAATLER DEMOKRASİ ÖNÜNDEKİ ENGEL
Cemaatlerin birey bilincinin gelişmesinin önündeki engellerden biri olduğu belirtilen iddianamede bu etkenin demokrasi kültürü yaratılması önündeki engellerden olduğu vurgulanıyor. Cemaatlerin bireye ilişkin etkileri üzerine şunlar da iddianamede yer alıyor: “Bazı cemaatlerin, ilk bakışta kitabı ve okumayı önemsiyorlarmış gibi görünmesine rağmen, kitabı da sözel kültüre dönüştürdükleri dikkat çekmektedir. Şöyle ki, cemaatin önemsediği kitaplar, cemaat içindeki kıdemli birisi tarafından okunur ve açıklanır. Bazı cemaatler, sadece bazı kitapları okumakla âlim olunacağını bile iddia edibilmektedirler. Cemaat yapılanmasında çoğu zaman iman ve aklın, birbirinin alternatifi olacak şekilde konumlandırıldığı görülmektedir.”
FETÖ GİBİ YÜZLERCE TARİKAT VAR
Prof. Dr. Hasan Onat'ın kaleme aldığı makaleye iddianamede oldukça geniş yer verildiği görülüyor. Onat'ın Türkiye'deki tarikat/cemaat yapılanmasına dair diğer uyarıları şöyle:
“Bugün Türkiye'de adı ne olursa olsun, yüzlerce tarikat cemaati vardır. Taraftarları bir hayli kalabalık olan tarikat yapılanmalarında bile, alt kümeler cemaat şeklinde varlıklarını sürdürmektedirler. Bunun en açık örneği Nurculuktur. Günümüzde “Gülen Cemaati” ifadesi, özellikle bu cemaate mensup insanlar tarafından öne çıkartılan bir ifade biçimidir. Aynı şekilde Süleymancılık ve Işıkcılık da tarikat formunda, fakat cemaat iddiasında oluşumlardır.
AKLA VE BİLİME İHTİYAÇ VAR
Kendi varlığının farkında olmayan, aklına güvenemeyen insanlar, her zaman sığınacakları bir liman ararlar; bu süreçte çoğu zaman mağaraların karanlıklarında kaybolup gitmeye mahkum olurlar. Mevcut haliyle cemaatler, ciddi anlamda bir sığınak işlevi görmektedirler. Ancak, cemaatin varlığı ve sürekliliği birey bilincinin yok edilmesiyle, insanların itaat kültürünü dinin gereği olarak algılamasıyla ve yaratıcı yetilerin törpülenmesiyle sağlandığı için, bu sığınaklar insanları köleleştiren, toplumun geleceğini karartan tuzaklara dönüşmektedir. Sadece Türkiye'nin değil, bir buçuk milyara yaklaşan tüm Müslümanların geleceği, eleştirel düşüncede ve İslam'ın özgürleştirici boyutunun etkin kılınmasında yatmaktadır. Kölelerle ve köle ruhlu insanlarla ne bilimin gücü yakalanabilir, ne de medeniyet iddiası sürdürülebilir. İslam dini iman, sorumluluk ve kurtuluş bakımından bireyi esas alır. Sağlıklı birey bilinci hem sağlıklı bir toplumsal yapılanmanın, hem de sağlıklı bir demokrasi kültürünün en temel koşuludur.”
TÜRKİYE'DEKİ CEMAATLER
Araştırmalara göre Türkiye'deki tarikat ve cemaat gruplarının öne çıkanları şöyle:
- Fetullah Gülen Grubu
- İsmail Ağa Cemaati (Önderi Mahmut Ustaosmanoğlu)
- İskender Paşa Cemaati (Zahit Koktu, Esat Coşan ve şimdi oğlu Nurettin Coşan)
- Erenköy Cemaati (Muradiye Vakfı) Önderleri: Tahir Büyükkörükçü (Gazeteci) Ahmet Taşgetiren ve Topbaşlar
- Süleymancılar. Önderleri: Kemal Kaçar'ın torunları Denizongun kardeşler.
- İhlascılar (Enver Ören)
- Kırkıncı Hoca ve Yazıcılar gibi diğer Nurcu gruplar
- Nakşibendi Yahyalı Cemaati. Önderi: Ramazan Dinç
- Melamiler. Önderi: Ahmet Arslan
- Hakikatçiler. Önderi: Ömer Öngüt
- Hazneviler. Önderi: Muhammet Muta Haznevi
- Menzilciler. Önderi: Abdulbaki Erol
- İcmalciler. Önderi: Prof. Dr. Haydar Baş
- Uşşakiler. Önderi: Fatih Nurullah
- Cerrahiler. Önderi: Ahmet Misbah Ermenkul
- Kadiri Muhammediye. Önderi: Muhammet Ustaoğlu
- Hizbül Tahrir
- Tillocular
- Galibiler. Önderleri: Hacı Galip Hasan Kuşçuoğlu
- Halveti Tarikatının Şabaniye kolu
- Adnan Hoca Grubu
- Mustafa İslamoğlu Grubu
Kaynak : https://www.aydinlik.com.tr/turkiye/2017-mart/turkiye-deki-tarikat-gercegi-cati-iddianamede