Prof.Dr. Akif Poroy : 'Nevruz - Türklerin, Ergenekon'dan çıkışının 4654.yılı tüm Türk Dünyasına kutlu olsun. '
12 Hayvanlı TÜRK TAKVİMİ Türk takvimine
göre 4654. Yıldayız. Miladi takvimin 21 Mart 2017 günü 4654. Türk yılına
gireceğiz. Takvimimizin bu kadar eski olması bile Ön-Türk Uygarlığının bizim
için ne kadar önemli olduğunu gösterir. Bu durumda on ikilik devreyi esas alan
takvim, yani on iki hayvanlı takvim Göktürk dönemi öncesinde kullanılıyordu.
Kökeni kuzey medeniyeti olup, Asya Hunları tarafından da kullanılmıştır. On iki
hayvanlı takvimin gerçek mucidi Türkler olmuştur.
Bilge Kağan'ın ölümü için ise, “anıtta”
şu bilgiler bulunmaktadır: “Bunça kazganıp kangım kağan it yıl onunç ayı altı
otuzkauça bardı. Lazgın yıl bi_inç ay yiti otuzka yoğ ertürtüm.” (Bu kadar
kazanıp babam, kağan köpek yılı, onunca ay, yirmi altıda uçup gitti. Domuz yılı
beşinci ay, yirmi yedide yas töreni yaptırdım”)
On iki Hayvanlı Türk takvimi yalnız Orta Asya'da kullanılmamış, çok geniş
coğrafyalarda Türk kavimlerinin kullandığı bir takvim olmuştur. Bu takvimi
kullanan kavimlerden biri de Tuna Bulgarlarıdır. Onlar hayvan adlarını kendi
dillerinin yapısına uygun bir biçimde belirlemişlerdir. Kronolojinin
kurulmasında Türklerin kullandıkları takvim önemli bir yer tutmaktadır. Türk kavimlerinin
en eski zamanlardan beri, en çok kullandıkları takvim sistemi, devri On iki
Hayvanlı takvim sistemidir. İslam-Türk âlimleri bu on ikili sisteme Tarih-i
Türki, Tarih-i Türkistan, Tarih-i Khıta ve Uygur veya Sal-i Türkan (Türk yılı)
demektedirler (Turan 1941: 24). Bu takvimde Dünya'nın ömrü 3.600.000 yıldır. Bu
süre 360 vendir. 1 ven 10.000 yıldır. 12 yıl 1 devirdir. 1 yıl 12 aydır. 1 ay 4
hafta ve 30 gündür (Nur 1926: 2). Bu on ikili sistemde her hayvan bir yıla ad
vermektedir. Devre tamamlandıktan sonra, yeniden on ikili devre başlamaktadır.
Yıllara adlarını veren hayvanlar sırasıyla şunlardır: 1) sıçgan (sıçan), 2) Ud
(öküz), 3) pars (pars), 4) tavışgan (tavşan), 5) nek (timsah), 6) yılan
(yılan), 7) und (at), koy (koyun), 9)
biçin (maymun), 10) tagaku (tavuk), 11) it (köpek), 12) tonguz (domuz)
(Kaşgarlı Mahmud: I, 346). Sıralamadan da anlaşılacağı üzere, devrenin ilki
sıçan, sonu ise domuz yılıdır.
Kaynak ÖN-TÜRKLER ANADOLU'nun KADİM ve
GERÇEK SAHİPLERİ Dr. A. Akif Poroy Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı İstanbul -
2015
Sayfa 199-200